Trong bối cảnh phát triển bền vững đang trở thành mục tiêu toàn cầu, chuyển đổi xanh không còn là lựa chọn mà là xu thế tất yếu. Đặc biệt, với hơn 97% doanh nghiệp tại Việt Nam là doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs), việc tham gia vào quá trình này không chỉ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn đảm bảo sự phát triển lâu dài trong tương lai.

Thực Trạng Chuyển Đổi Xanh Của Doanh Nghiệp Việt

Theo khảo sát từ Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế Tư nhân (Ban IV), hiện có tới 64% doanh nghiệp Việt Nam chưa triển khai bất kỳ hành động nào liên quan đến chuyển đổi xanh. Phần lớn doanh nghiệp mới chỉ dừng ở mức độ tìm hiểu, chưa có kế hoạch cụ thể hay thực thi giải pháp rõ ràng.

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là thiếu vốn đầu tư – một rào cản được 50% doanh nghiệp xác định là thách thức lớn nhất. Bên cạnh đó, còn có nhiều khó khăn khác như thiếu nhân sự kỹ thuật phù hợp, thiếu giải pháp công nghệ xanh, khó tiếp cận thông tin chuyên môn và tiêu chí tín dụng xanh.

Chuyển Đổi Số Là Nền Tảng, Chuyển Đổi Xanh Là Mục Tiêu

Theo các chuyên gia, chuyển đổi xanh là bước tiếp theo trong hành trình phát triển của doanh nghiệp sau chuyển đổi số. Trong đó, chuyển đổi số đóng vai trò là nền tảng, giúp doanh nghiệp số hóa dữ liệu, tự động hóa quy trình và tối ưu vận hành. Khi có nền tảng vững chắc, doanh nghiệp mới có thể triển khai các giải pháp xanh một cách hiệu quả, toàn diện và bền vững.

Việc hiểu rõ mối quan hệ này giúp doanh nghiệp không chỉ chủ động hơn trong quá trình thích ứng mà còn có khả năng tiếp cận và hấp thụ vốn xanh hiệu quả, thay vì chỉ tìm kiếm nguồn vốn một cách thụ động.

Cần Xây Dựng Hệ Sinh Thái Chính Sách Hỗ Trợ Chuyển Đổi Xanh

Để quá trình chuyển đổi xanh diễn ra đồng bộ và thực chất, Việt Nam cần nhanh chóng xây dựng một hệ sinh thái chính sách linh hoạt, phù hợp với đặc điểm của từng loại hình doanh nghiệp.

Trước hết, cần sớm thành lập Quỹ bảo lãnh tín dụng xanh quốc gia, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận nguồn vốn ưu đãi. Đồng thời, cần rà soát và cập nhật danh mục hàng hóa công nghệ xanh được miễn, giảm thuế nhập khẩu – hiện vẫn còn giới hạn với chỉ 54 mặt hàng theo thỏa thuận APEC từ năm 2012.

Việc chuẩn hóa hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm thông qua công nghệ như blockchain, định danh điện tử sẽ góp phần nâng cao minh bạch và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường quốc tế. Ngoài ra, các chương trình hỗ trợ startup xanh và đổi mới sáng tạo cần được chú trọng, nhằm tạo đột phá trong các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, sản xuất tuần hoàn và nông nghiệp bền vững.

Doanh Nghiệp Cần Làm Gì?

Chuyển đổi xanh không thể là hành trình đơn độc. Doanh nghiệp cần chủ động trong cả tư duy và hành động. Trước tiên, doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược phát triển gắn với mục tiêu bền vững, thực hành quản trị xanh và chuyển đổi quy trình sản xuất theo hướng thân thiện với môi trường.

Ngoài ra, doanh nghiệp cần chủ động tiếp cận các nguồn vốn xanh từ cả trong nước lẫn quốc tế, tìm hiểu các tiêu chí tín dụng xanh và hợp tác với các tổ chức tài chính, quỹ hỗ trợ. Bên cạnh đó, cần tăng cường đầu tư vào công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm và hướng tới việc phát triển các sản phẩm có trách nhiệm với xã hội.

Hành Động Ngay – Cơ Hội Để Dẫn Đầu

Đây là thời điểm vàng để các doanh nghiệp tại Việt Nam bứt phá bằng cách tiếp cận và thực hiện chuyển đổi xanh. Việc đi trước không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn mở ra cơ hội tiếp cận các thị trường khó tính, nơi mà tiêu chuẩn xanh ngày càng trở thành điều kiện bắt buộc.

Một trong những cơ hội hỗ trợ cụ thể dành cho doanh nghiệp là dự án GEVA – Chương trình Ươm tạo và Tăng tốc Xuất khẩu xanh thông qua Tiêu chuẩn Bền vững Tự nguyện (VSS), do Chính phủ Thụy Sĩ tài trợ, Tổ chức Thương mại Quốc tế (ITC) quản lý và KisStartup vận hành.

Dự án sẽ hỗ trợ doanh nghiệp:

Tự đánh giá năng lực thông qua bộ công cụ đo lường trực tuyến
Tham gia chương trình đào tạo chuyên sâu về xuất khẩu xanh và VSS
Được lựa chọn tham gia gói huấn luyện 1:1 kéo dài 6 tháng, thiết kế riêng theo từng doanh nghiệp

Chuyển đổi xanh là xu thế không thể đảo ngược. Doanh nghiệp nào biết tận dụng cơ hội này sẽ là người đi đầu trong tương lai. Đừng chờ đợi – hãy hành động ngay hôm nay để tạo dựng một tương lai bền vững cho chính doanh nghiệp và cho cả nền kinh tế Việt Nam.

Theo VOV.vn

Nguồn báo:Chuyển đổi xanh – Xu thế tất yếu của doanh nghiệp nhỏ và vừa